“Tình thương Chúa đời đời con ca tụng.” Lời ca tụng ấy không ngừng vang lên trong những tâm hồn đã được thánh hiến cho Thiên Chúa. Chúng con cảm nghiệm điều này cách sâu sắc khi tưởng nhớ về Đức Cha Eugène Maria Joseph Allys – Đấng Tổ phụ của Dòng. Khi biết về con người và cuộc đời của vị thừa sai tên tuổi này, không ai không cảm mến dù chưa một lần gặp mặt. Thật may mắn, chúng con, những thế hệ hậu lai, qua những dòng tiểu sử về cuộc đời và sứ mạng của ngài, chúng con nhận thấy chân dung người Cha nhân hiền trở nên sống động trong tâm hồn mỗi người.
Vị Mục tử đến với, ở với và cho đoàn chiên
Vì tình yêu dành cho Thiên Chúa và mọi người, ngày 16 tháng 12 năm 1875, khi mới 23 tuổi, tân Linh mục Allys đã rời quê hương lên đường đi đến miền đất xa xôi vùng Đông Nam Á để ươm gieo hạt giống Tin Mừng trên mảnh đất nghèo, nơi mà Ngài sẽ gắn bó trọn quãng đời còn lại. Vừa làm giám mục địa phận, Đức Cha Allys đã can đảm bắt tay vào việc dựng lại những đổ nát chồng chất do các cuộc bách hại gây ra. Trong bối cảnh lúc bấy giờ, khi số đông trẻ em lớn lên trong các miền thôn quê, mù chữ, không nghề nghiệp. Một số trẻ em Công giáo khá giả được vào học các trường công, nhưng nơi đây các giáo viên vô thần thường bài xích tôn giáo. Vì thế Đức Cha luôn canh cánh bên lòng mối ưu tư của vị mục tử Giáo phận về lớp trẻ cần được giáo dục trong đức tin và thăng tiến về văn hóa. Giống như hình ảnh của người mục tử khi thấy đàn chiên đang khát, đang đói, Đức Cha cũng thấy được cái đói, cái khát của những trẻ em nghèo không có trường có thầy để được dạy dỗ. Rất nhiều em đối diện với nguy cơ không được giáo dục về văn hóa và giáo lý về đạo và đời. Đó là một nhu cầu cấp thiết, và có thể nói đã đeo đuổi Đức Cha trong vai trò người mục tử của Chúa.
Dòng Thánh Tâm, người con được sinh ra dưới sự gựi hứng của Chúa Thánh Thần
Chắc ngài cũng phải trải qua những đêm dài không ngủ, những giờ cầu nguyện để thỉnh ý Thiên Chúa, những bàn hỏi với những người liên quan để có thể sáng rõ hơn và nhất là dưới sự hướng dẫn của Chúa Thánh Thần. Để rồi, sau những tháng năm chuẩn bị với bao tâm huyết Đức Cha đã quyết định thành lập Dòng Thánh Tâm Huế vào ngày 09-10-1925, trong ngày lễ kính thánh Denis (sau khi đã thành lập Dòng Con Đức Mẹ Vô Nhiễm, 1920). Thế là Dòng với tên gọi sơ khởi: “Dòng Anh Em Hèn Mọn Rất Thánh Trái Tim Đức Chúa Giêsu”, bởi tình yêu đời đời của Thiên Chúa được khai sinh trong thời gian với một mục đích và trong một hoàn cảnh thuận lợi. Dòng đã từ lòng đất mẹ mà ra, để mở ra một trang sử mới trong giòng lịch sử của Giáo Hội Việt Nam.
Người cha luôn bên cạnh con cái mình
Đức Cha với sự quan tâm đặc biệt dành cho đứa con tinh thần mới sinh của mình, với tình yêu thương và yêu thương đến cùng. Ngài đã dành rất nhiều tình cảm và sự nâng đỡ để Dòng Thánh Tâm phát triển một cách mạnh mẽ ngay trong những năm đầu chính thức thi hành sứ mạng của Dòng, từ vấn đề tài chính, việc tổ chức và giáo dục các ứng sinh đầu tiên của Dòng.
Đức Cha đã đặc biệt quan tâm tới việc thành lập Dòng, khi ngài trao nhiệm vụ khởi công xây dựng cho chính nghĩa tử của Ngài là Cha Đômônicô Hồ Ngọc Cẩn. Một năm sau (1924) khi thành lập Dòng, Đức Cha Allys đã đặt cha làm Bề trên tiên khởi của Dòng. Ngài giữ chức vụ này cho đến khi được cử làm Giám mục phó Bùi Chu (1935). Có thể nói, Đức Cha Cẩn đã đóng một vài trò rất quan trọng trong những giai đoạn đầu của Dòng. Cũng như bao người cha khác, ước mong lớn nhất của Đức Cha Sáng lập chính là được nhìn thấy đứa con của mình lớn lên, vững mạnh, và vươn xa. Để rồi, đến 08/9/1929 có 6 tập sinh được khấn lần đầu theo luật Dòng trong tay của Đức Cha Đức Cha cũng đã sắp xếp các Linh mục của Giáo phận vào dạy trong Dòng, đặt nền tảng và những bước tiến vững chắc cho Dòng sau này. Quả thât,“hoa quả đầu mùa mà đã dồi dào như vậy, mùa gặt sẽ phong phú biết bao nhiêu!”
Đúng như vậy, sau gần 100 năm hình thành và phát triển, với bao nhiêu biến cố, thăng trầm, có giai đoạn tưởng chừng như Dòng sẽ không còn tồn tại. Thế nhưng, cho đến hôm nay, Dòng vẫn tồn tại và phát triển không ngừng cả về nhân lực và tài lực. Với sự có mặt ở trên rất nhiều giáo phận trong nước và cả hải ngoại. Tất cả đều xác tín rằng, những gì Dòng có được hôm này, là nhờ bàn tay quan phòng của Thiên Chúa và sự yêu thương săn sóc Đức Cha dành cho chúng con.
Hôm nay là dịp đặc biệt để chúng con nhớ tới tình yêu và công ơn to lớn của Cha dành cho Dòng. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để mỗi người chúng con nhìn lại về ơn gọi và sứ vụ của mình trong mái ấm gia đình thiêng liêng này. Chúng con tin rằng Đức Cha sẽ rất vui khi thấy đoàn con sống đúng với đặc sủng và linh đạo mà ngài hằng ấp ủ. Chúng con nguyện luôn biết noi gương Cha về đời sống cầu nguyện, bác ái, yêu thương. Gần bên Chúa, xin Đức Cha cầu nguyện cho chúng con luôn biết dấn thân, hy sinh, quên mình vì tha nhân theo gương của Vị Mục Tử Tối Cao, trung thành với Chúa, biết yêu mến mọi người. Chúng con tin rằng Đức Cha vẫn hằng dõi bước theo đứa con tinh thần mà cha đã dùng cả tâm huyết để sinh ra và dưỡng dục.
Văn Cường, Tuấn Ngọc, Đình Huấn